Tijdens
de Eerste Wereldoorlog was door de internationale handelsbeperkingen en het uitbreken van de
verscherpte duikbootoorlog
vanaf 1916 in Nederland ernstige voedselschaarste ontstaan. Dit gold ook voor landbouw- en veeteeltproducten van eigen bodem die voor een groot deel naar Duitsland werden geëxporteerd waar hoge prijzen werden betaald.
De Nederlandse regering ging dan ook in 1917 over tot de invoering van strenge distributie en
voedselrantsoenering. Eerste levensbehoeften als brood, aardappelen en vlees waren op de bon maar de porties werden in de loop der tijd steeds kleiner en op de vrije markt was aanvulling door de woekerprijzen voor velen onbetaalbaar geworden.
Tekorten op het gebied van levensmiddelen hebben in 1917
en 1918 regelmatig geleid tot demonstraties,
hongeroptochten, relletjes en plunderingen met als
dieptepunt het aardappeloproer te Amsterdam in juli 1917
waar
doden en gewonden waren te betreuren.
 |
Foto
van de Groenmarkt te Amsterdam waar werd
geplunderd en de politie een charge uitvoerde -
de stofwolk rechts van het midden zou een
pistoolschot zijn volgens het commentaar bij
deze foto
(Het Leven - dinsdag 10 juli 1917) |
Voor de armste mensen werden er in 1918 overal in het land gaarkeukens ingericht.
Daarnaast werd gezocht naar mogelijkheden om gewone mensen toch goed en gevarieerd te laten eten
waarbij de nadruk werd gevestigd op vleesloze maaltijden.
Ook werd aandacht besteed aan rijst als voedingsmiddel; een in die jaren weinig geliefd soort eten. Er verschenen
dan ook enige kookboekjes waarin geprobeerd werd met de nog beschikbare middelen een behoorlijk maal in elkaar te zetten.
Het onderstaande kookboek met als oorspronkelijke titel:
Oorlogskookboek, werd in 1918 uitgegeven door Meulenhoff te Amsterdam in de serie ‘De Meulenhoff-editie - een Algemeene Bibliotheek’. In de inleiding wordt gezegd dat dit boekje is een: "Eenvoudige handleiding ter bereiding van smakelijke, voedzame gerechten en vleesloze schotels uit de thans beschikbaar zijnde levensmiddelen met practische ervaring samengesteld door een Hollandsche huisvrouw".
Wat dacht u van oorlogscake (Menu No. 3), schijngehakt (Menu No. 7) of echte ouderwetse hangop (Menu No. 11)? In ieder geval: smakelijk eten!!
|
