▬
Naar schatting 30
procent van de projectielen die tijdens de Eerste
Wereldoorlog werden afgevuurd, kwamen toen niet tot
ontploffing. Als gevolg daarvan wordt in West-Vlaanderen
jaarlijks ongeveer 250 ton
niet-ontplofte munitie teruggevonden.
(bron:www.knak.be van
7-11-08)
▬
In de Eerste
Wereldoorlog werden maden van de
blauwgroene bromvlieg (luciala sericata) gebruikt om
rottend mensenvlees rond wonden weg te vreten.
Als de patiënt begon te kermen,
was de wond schoon genoeg
en werden de
maden verwijderd. In sommige landen wordt
deze methode nog steeds toegepast, maar dan wel met steriele maden.
Bron: AD 21-08-2008
▬
Tijdens de
Amerikaanse Burgeroorlog waren 9 van de 10 mannen
direct bij de strijd betrokken. In 1914 waren dat nog maar
1 op de 5. Creveld-Evolutie-58
▬
Bij het uitbreken van
de Eerste Wereldoorlog werden op het Britse
eilandenrijk alle wegwijzers verwijderd omdat ze
de Duitse troepen bij een eventuele inval konden helpen de weg te vinden.
Creveld-Evolutie-52
▬
In de periode 1914-1918 was de totale
vliegtuigproductie van Groot-Brittannië, Frankrijk en
Duitsland samen circa 150.000 stuks.
Creveld-Evolutie-91
▬
De landen
Duitsland, Oostenrijk,
Bulgarije, Hongarije en Turkije mochten niet
deelnemen aan de Olympische Spelen
die in 1920 in Antwerpen
werden gehouden vanwege hun aandeel in de Eerste
Wereldoorlog.
▬
De benaming Eerste
Wereldoorlog werd voor het eerst gebruikt door Sir
Charles Repington in zijn boek The First World War
1914-18. Dit boek verscheen in 1920.
Hij voorspelde hierin
dat de Eerste Wereldoorlog een tweede wereldoorlog zou
uitlokken. Repington was tijdens WOI militair
correspondent van The Times.
▬
Berekend is dat
Duitsland in 1914 36 miljoen mark per dag moest
uitgeven om de oorlog te kunnen voeren, een bedrag dat in
1918 was opgelopen tot 146 miljoen mark per dag. De
oorlog van 1870-1871 kostte dat land 7 miljoen mark
per dag. Hoewel volstrekt onvergelijkbaar: de
oorlog in Irak kost per dag 430 miljoen dollar.
▬
De beursgenoteerde
Amerikaanse golfclubfabrikant Callaway geeft $100 aan
benzine cadeau bij aankoop van de Big Bertha driver,
de grote golfclub die vernoemd is naar het befaamde Duitse kanon
uit de Eerste Wereldoorlog. De Big Bertha driver kost $529.
▬
Tijdens de
Eerste Wereldoorlog wist het
Nederlandse leger de greep op de
Nederlandse samenleving te verstevigen. ‘Aan het
einde van de oorlog stond driekwart van het Nederlands
grondgebied onder militair gezag’.
(Oratie prof. Wim
Klinkert.)
▬
De laatste jaren
ondervindt de Nederlandse aardappelteelt
opnieuw veel schade van de Coloradokever.
Vooral de vraatzuchtige larven
hiervan kunnen grote vernielingen
aanrichten. De Coloradokever is vermoedelijk in de Eerste
Wereldoorlog door militaire transporten vanuit
Amerika via Frankrijk naar Europa
overgebracht.
▬
Tijdens de Eerste
Wereldoorlog was het in de provincie
Zeeland gebruikelijk de Nederlandse vlag
uit de toren te laten wapperen. Dat moest
Britse en Duitse vliegers eraan
herinneren dat ze zich boven neutraal grondgebied
bevonden. Dat hielp niet altijd, zoals bleek
uit een bombardement op Zierikzee in 1917
met doden en grote schade tot gevolg.
▬
Cort van der Linden
(de minister-president die het neutrale Nederland door de
Eerste Wereldoorlog loodste en om die reden wel
'Nederlands beste premier ooit'
wordt genoemd) werd door zijn Engelse critici 'Caught
unter den Linden' genoemd vanwege zijn vermeend
pro-Duitse houding.
▬
Over de betekenis van het woord 'poilu'. De Franse soldaat werd tijdens de Eerste
Wereldoorlog ‘poilu’ genoemd. Het woord ‘poilu’ staat
voor behaard of harig maar hiermee wordt
niet het baardgroei bedoeld die ontstaat als het gevolg van
niet kunnen scheren in de voorste linies. Het woord ‘poilu’ is het
militaire plat-Frans voor een flink bos schaamhaar
dat symbool staat voor echte mannelijkheid.
Het woord werd al in het leger van Napoleon gebruikt om aan
te duiden dat het een soldaat met lef betrof: 'un
soldat poilu' was een dappere, moedige kerel.
‘Poilu’ staat dus liefkozend voor een echte kerel, een
mannetjesputter!
▬
Tijdens de Eerste Wereldoorlog
werden in Engeland soldatenkoppen van papier-mâché
gemaakt om sluipschutters (‘snipers’) te misleiden.
Deze koppen werden bovenop de loopgraven geplaatst en
uit de inslag van de kogel kon men dan de positie van de
sluipschutter vaststellen. Om het allemaal nog echter te
laten lijken kreeg zo’n kop een brandende sigaret in
de mond geplaatst. Deze werd door een soldaat in de
loopgraaf brandend gehouden via een buisje.
▬
In Frankrijk
zijn in de Eerste Wereldoorlog 930.000 Duitse soldaten
om het leven gekomen. Van hen rusten 771.000 op
192 Duitse begraafplaatsen in Frankrijk. Een aantal van
461.000 is begraven in afzonderlijke graven en
294.000 in massagraven (Kameradengräbern). Een
aantal van 16.000 ligt begraven op militaire
kerkhoven van andere naties of op Franse
burgerbegraafplaatsen.
▬
Totaal zijn 600 miljoen
zandzakken en 10 miljoen spaden naar het
Duitse front vervoerd. Met zand gevuld, zou met deze
zakken een muur kunnen worden gebouwd van 2 meter
breed, 3 meter hoog en 2.500 kilometer lengte (de
afstand Berlijn-Istanbul).
▬
Aan prikkeldraad voor
prikkeldraadversperringen aan het Duitse front is
gedurende de oorlog totaal 600.000 ton gebruikt. Dit
is een hoeveelheid die toereikend was om de gehele
toenmalige Duitse rijksgrens te omgeven met een
prikkeldraadversperring van 65 meter breedte. De totale
kosten hiervan bedroegen (toentertijd) 330 miljoen Mark.
▬
Het beroemde V-teken stamt uit 1415, toen Engelse
boogschutters de Fransen versloegen in de Slag bij
Agincourt. Trots toonden ze de middel- en wijsvinger,
waarmee ze geschoten hadden. Om hun tegenstanders het
schieten voorgoed onmogelijk te maken, werden bij hun de
desbetreffende vingers afgehakt.
▬
SPORT is war minus shooting (George Orwell)
▬
De zomertijd werd door de Duitse regering
ingevoerd in 1916, tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Hierdoor bleef het 's avonds langer licht en kon men
bezuinigen op gas en elektriciteit; bovendien konden dan
de kantoormensen, die een tuintje hadden, 's avonds een
uur langer buiten werken en daar, bij de toenemende
schaarste aan voedsel aardappelen en
groente kweken. Zo kon de Duitse zomertijd worden
voorgesteld als een wapen tegen de Engelse hongerblokkade.
▬
Ook in
Groot-Brittannië en de Verenigde Staten voerden de
zomertijd
in voor de rest van de Eerste Wereldoorlog. De wet bleek
echter onpopulair en werd daarom weer
afgeschaft. In de Tweede Wereldoorlog kwam de
zomertijd om dezelfde bezuinigingsreden opnieuw in
gebruik.
▬
Het was Franse militaire artsen verboden medische
hulp te verlenen aan gewonden die verdacht werden van
zelfverminking (self inflicted wound) voordat een een
arts van de medisch-juridische dienst had vastgesteld
of de verwonding vrijwillig was of niet. Poging tot
zelfmoord en zelfverminking werden in het Franse
militaire strafrecht gelijkgesteld aan desertie in het
zicht van de vijand en daarop stond meestal de
doodstraf.
▬
Red Tape – het Engelse scheldwoord voor hoge stafofficieren
– is afgeleid van de Amerikaanse uitdrukking 'red tape' die
staat voor bureaucratie. Oorspronkelijk komt het van de rode
linten waarmee juridische documenten in Engeland
omwonden werden.
▬
Aartshertog Franz Ferdinand van Oostenrijk stierf op 28 juni
1914 mede als gevolg van zijn ijdelheid. Hij liet zijn uniform met naald en draad
dicht rijgen om er slanker uit te zien. Toen hij in Sarajevo
werd neergeschoten, bloedde hij dood voordat er een schaar
was gevonden om hem uit zijn kleding te knippen.
▬
Salueren is, evenals handen schudden, ontstaan om andere
personen te laten zien dat iemand ongewapend is.
▬
Aanvankelijk droegen alleen dames het horloge aan de pols. Een
man
stopte het horloge in zijn vestzakje. Tijdens de
Eerste Wereldoorlog bleek dat aan het front niet zo handig en ging de
soldaat het horloge om de pols dragen.
▬
Een grote rode bosmier laat zich heel goed als nietje
gebruiken. Druk de wond dicht en laat de mier toehappen en
snij daarna snel het lijf van de mier af. Deze methode was
in gebruik tijdens de Grieks-Turkse oorlog (1921-1922).
▬
Na de
Eerste
Wereldoorlog moest Bayer het octrooi en de naam Aspirine
prijsgeven als onderdeel van de Duitse herstelbetalingen.
▬
De kosten van de
Nederlandse mobilisatie op 1 augustus 1914 werden door
Bosboom, minister van
Oorlog, op minimaal 12.000.000 gulden geschat.
De toenmalige Nederlandse ministerraad achtte deze enorme uitgave alleen maar
verantwoord als de mobilisatie ook werkelijk nodig was.
▬
Op 31 juli 1914, een
dag voor de mobilisaties van diverse Europese landen, werd
door De Nieuwe Courant vanuit Groningen gemeld dat in
het hele land grote aantallen paarden door Duitse,
Franse en Spaanse kopers werden opgekocht, waarbij de
paarden ook onmiddellijk de grens over gingen.
▬
Tussen 1914 en 1918
werden 36 Nederlandse koopvaardijschepen het
slachtoffer van, meestal losgeslagen,
zeemijnen. In deze periode zijn ruim
zesduizend mijnen (waarvan
bijna vijfduizend van Britse makelij) aangespoeld op
en nabij de Nederlandse kust.
▬
Op 4 augustus
verklaarde Groot-Brittannië de oorlog aan Duitsland.
De volgende dag kwam de Britse Oorlogsraad voor het
eerst bijeen. Verschillende aanwezige hoge militairen
dachten dat Nederland al bij de oorlog betrokken was, en
ontdekten pas tijdens deze vergadering dat de vesting
Luik in België lag.
▬
Tijdens de
mobilisatieperiode werden alleen al in Noord-Brabant en
Limburg op grond van de Oorlogswet 40.000 personen
uitgezet wegens smokkelactiviteiten.
▬
Het aantal
afgeschoten granaten tijdens de Eerste Wereldoorlog
was bij: Duitsland 275 miljoen, Frankrijk 200 miljoen,
Groot-Brittannië 170 miljoen, Oostenrijk-Hongarije 70
miljoen en Rusland 50 miljoen. Totaal zijn door deze
landen 765.000.000 granaten afgeschoten.
▬
De Duitse vuurkracht
bij het begin van de Slag bij Verdun in februari
1916 omvatte 1.200 kannonen waarvoor 2.500.000 granaten
beschikbaar waren die door 1.300 munitietreinen waren
aangevoerd.
▬
Het
tekort aan Britse munitie tijdens de Slag bij Gallipoli
(1915) was zo groot dat het de kanonniers ten strengste
was verboden meer dan twee granaten per dag af te vuren
tenzij de Turken in de aanval gingen.
▬
Aantallen
gemobiliseerden in de Eerste Wereldoorlog
Rusland mobiliseerde naar schatting 12 miljoen
man tijdens de oorlog; Frankrijk 8.4 miljoen;
Groot-Brittannië 8.9 miljoen; Duitsland 13,2 miljoen;
Oostenrijk-Hongarije 7.8 miljoen; Italië 5.6 miljoen en
de Verenigde Staten 4.3 miljoen.
▬
Bij het
openingsbombardement van de Slag bij Verdun
(februari 1916) werden 40 zware granaten per minuut
afgeschoten. Latere schattingen laten zien dat er op een
rechthoek van 500 bij 1.000 meter 80.000 zware granaten
gevallen zijn.
▬
Op de Voie Sacre
(de weg die Verdun verbindt met Bar-le-Duc) passeerden
tijdens de Slag bij Verdun elk uur 250
voertuigen. Per week werden 50.000 ton goederen en
90.000 manschappen over deze weg vervoerd. Tijdens deze
slag zijn langs deze weg meer dan
2.000.000 Franse soldaten en
is meer dan 1.000.000 ton munitie (soms wordt zelfs
2.000.000 ton genoemd) naar het front vervoerd.
▬
Bij de laatste grote
Franse tegenaanval tijdens de Slag bij Verdun werden
in de laatste week van oktober 1916 per dag 240.000
granaten afgeschoten. Op een 'gewone dag'
was dit aantal
100.000. Tijdens de Slag bij
Verdun hebben de Fransen naar schatting 23.000.000
granaten gebruikt. De Duitsers vast
en zeker niet minder.
▬
Voor de
Slag aan de Somme, die op 1 juli 1916 begon, waren
18 Britse divisies, bestaande uit 234 bataljons
met in totaal meer dan 225.000 man, beschikbaar voor
het openingsoffensief.
▬
De
Slag aan de Somme werd voorafgegaan door een zeven
dagen durend Brits bombardement met 1.437 kanonnen die
1.508.652 granaten afvuurden op de Duitse stellingen.
Het kostte de Britse belastingbetaler ongeveer £
6.000.000.
▬
De
vernietiging van de prikkeldraadversperringen was op vele
plaatsen volledig mislukt door onnauwkeurigheid bij het
schieten maar ook doordat naar schatting 30% van de
Britse granaten niet tot ontploffing kwam.
▬
De
openingsdag van de Slag aan de Somme werd een fiasco: de
totale Britse verliezen aan het einde van deze dag waren
57.470 man: 19.240 doden, 35.493 gewonden, 2.152 vermisten
en 585 krijgsgevangenen. Het slagveld lag letterlijk
bezaaid met doden en gewonden.
▬
Bij de
openingsdag van de Slag aan de Somme werden 143
Britse bataljons ingezet. Een volledig bataljon bestaat uit
1.000 manschappen van wie gemiddeld 800 mannen de effectieve
gevechtskracht vormen zodat ongeveer 115.000 man zijn
ingezet. Het verliescijfer op deze rampzalige eerste dag
was 50%: het zwaarste verlies dat de Britten ooit hebben
geleden op een enkele dag tijdens een oorlog.
▬
Tijdens de Eerste
Wereldoorlog werden 5.414.000 IJzeren Kruisen uitgereikt.
Van het IJzeren Kruis IIe klasse werden 5.196.000
uitgereikt en van het IJzeren Kruis Ie klasse 218.000.
Rekenkundig gezien zou
40% van de in totaal 13,2 miljoen
Duitse soldaten deze onderscheiding hebben gekregen.
Omdat veel militairen echter meermalen onderscheiden
zijn, zal ongeveer één op de vijf soldaten deze
medaille(s) ook werkelijk hebben ontvangen.
▬
Het Britse Royal
Army Medical Corps groeide van een aantal van 20.000
artsen en verpleegkundigen in 1914 tot 13.000 officieren
van gezondheid en 150.000 overigen in 1918. De Britse
militaire artsen hielden toezicht op meer dan 600.000
bedden, waarvan de helft in Groot-Brittannië stond.
▬
Van de zes miljoen
maal dat Britse artsen in de jaren 1914-1918
aan het front voor soldaten in actie moesten komen, was
dat meer dan 3,5 miljoen maal vanwege een ziekte. De
Duitse artsen moesten ruim zeven miljoen maal
een zieke patiënt behandelen, eveneens
een percentage van het totale aantal patiënten
van boven de vijftig.
▬
Van de 33.000 artsen
die Duitsland aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog
telde, werden er 26.000 in militaire hospitalen ingezet. Dit
resulteerde uiteindelijk in Duitsland tot
1 arts
op 5.800 inwoners, voor de oorlog was
dat 1 op 1.500.
▬
Van de 22.000 Franse
artsen gingen 19.500 naar de
militaire medische dienst. Er bleven ongeveer
2.500 artsen over voor 35,5 miljoen burgers, gemiddeld
1 op 14.000. Hele streken moesten het zonder
professionele medische hulp stellen.
▬
De Spaanse griep
eiste in 1918 binnen vier maanden meer mensenlevens dan
de oorlog in vier jaar. De oorlog kostte
9,5
miljoen mensen het leven, de Spaanse griep
eiste 50 miljoen
slachtoffers.
|
▬
Totaal aantal
gemobiliseerden in WOI was
64.929.000 |
|
▬
Totaal aantal
militaire slachtoffers in de Eerste Wereldoorlog |
| |
Aantal
doden |
Aantal
krijgsgevangenen |
Aantal
gewonden |
Aantal
slachtoffers |
|
Totaal Geallieerden |
5.419.000 |
4.846.376 |
9.291.487 |
19.556.863
|
|
Totaal Centralen |
4.029.000 |
3.078.545 |
8.379.418 |
15.486.963 |
|
Totaal |
9.448.000 |
7.924.921 |
17.670.905 |
35.043.826
|
▬
Totaal zijn er tijdens
de Eerste Wereldoorlog 62 oorlogsverklaringen en
vijf verbroken diplomatieke betrekkingen afgekondigd
door 29 landen.
Vier landen zijn zonder
oorlogsverklaring bij de oorlog betrokken geraakt.
Twaalf landen bleven wereldwijd neutraal tijdens de Eerste
Wereldoorlog.
In totaal waren in november 1918 dus 33
landen met elkaar in oorlog.
Totaal waren in 1918 meer
dan 1.500.000.000 mensen met elkaar in oorlog,
meer dan 80% van de toenmalige wereldbevolking.
▬
De twaalf neutrale
landen tijdens de Eerste Wereldoorlog waren
wereldwijd:
Argentinië, Chili, Denemarken, Mexico, Nederland,
Noorwegen, Portugal, Spanje, Venezuela, Zweden en
Zwitserland.
▬
Toen in januari 1916
het prototype van de tank getoond werd aan de
legerleiding sprak Lord Kitchener, minister van Oorlog,
de befaamde woorden: ‘It is a pretty mechanical toy, but
without serious military value’.
▬
In de Eerste
Wereldoorlog stierven ongeveer 2.050.000 Duitse
militairen. Dit waren er gemiddeld
bijna 1.300 per dag – meer
dan 9.000 per week! Twee op de drie waren ongetrouwd en
behoorden tot de leeftijdscategorie 18 - 25
jaar.
Een
aantal van ongeveer 680.000 mannen was getrouwd
en liet een weduwe na die de zorg had voor gemiddeld twee
kinderen. Meer dan 1.360.000 kinderen groeiden
dus in de
loop van de oorlog (en daarna) op zonder vader.
▬
In de Eerste
Wereldoorlog was het aantal burgerslachtoffers
5% van het totale aantal slachtoffers. In de Tweede Wereldoorlog
was dit cijfer gestegen tot
48%.
▬
De financiële kosten
van de Eerste Wereldoorlog worden geschat op $38 miljard
voor Duitsland; Groot-Brittannië besteedde $35 miljard,
Frankrijk $24 miljard, Rusland
$22 miljard, de Verenigde Staten $22 miljard en
Oostenrijk-Hongarije $20 miljard.
In totaal waren de oorlogskosten voor deze landen $185 miljard.
Ter vergelijking: de huidige oorlog in Irak kost
de Amerikanen $ 195
miljoen per dag.
▬
Het
Victoria Cross (VC), de hoogste Britse
dapperheidonderscheiding, werd tijdens de Eerste
Wereldoorlog toegekend aan 633 leden van de Britse
krijgsmacht. Van hen kwamen 187 om het leven tijdens de
heroïsche actie die leidde tot de postume toekenning van
het VC.
▬
In
de oorlog werden 1.200
Franse kerken en 300.000 huizen
verwoest.
▬
De eerste Duitse
zeppelin aanval op Londen vond plaats op 31 mei
1915. Eerdere bombardementsvluchten waren gericht op
andere plaatsen in Engeland. De aanval op Londen
resulteerde in 28 doden en 60 gewonden.
▬
De Russiche piloot
Alexander Kozakov claimde 20 overwinningen tijdens de
oorlog, zijn landgenoot Vasili Yanchenko zou 16
vijandelijke vliegtuigen hebben neergehaald.
▬
Een ‘dixie’
(oorspronkelijk ‘degci’ uit het Hindi) is (nog steeds)
de benaming in het Engelse leger voor een kookpot of
grote eetketel.
▬
Groot-Brittannië
introduceerde de dienstplicht op 2 februari
1916.
▬
Van de 400.000
Australiërs en Nieuw Zeelanders (ANZAC) die vochten
in de Eerste Wereldoorlog zouden 80.000 om het
leven komen.
▬
Een ‘Brass Hat’
was de populaire benaming voor hoge legerofficieren.
▬
Het Britse leger kende
in WOI 188.706 gasslachtoffers
van wie 6.062 om het leven kwamen. Het Duitse leger
kende 200.000 gasslachtoffers van wie 9.000
overleden.
▬
‘Eggs-a-cook’
was de kreet waarmee eieren door Arabische
straatverkopers werden aangeprezen.
Deze schreeuw werd later gebruikt door de ANZAC soldaten
(Australiërs en Nieuw Zeelanders) als ze bij een aanval
uit de loopgraven kwamen (‘over the top’ gingen).
Uit de oude militaire doos
▬
Schietkatoen, tegenwoordig bekend als nitrocellulose, werd
ontdekt doordat het huishoudschort van de echtgenote van de
ontdekker ontplofte.
▬
Free lancers waren huursoldaten uit de tijd van sir Walter
Scott die hun diensten aan de hoogste bieders verkochten. Ze
werden free companions en later free lancers
genoemd, omdat ze hun eigen bewapening, waaronder lansen,
meebrachten.
▬
Overleden kruisvaarders werden vaak in stukken gehakt en
daarna gaar gekookt zodat het vlees van de botten viel.
Zodoende kon het skelet gemakkelijk worden meegenomen om in
eigen land begraven te worden.
▬
Napoleon verwende zijn soldaten met officiële bordelen. Deze
bleven actief tot de jaren vijftig van de vorige eeuw.
▬
Napoleon liet in het zuiden van Frankrijk platanen
planten langs de wegen die de steden met elkaar
verbonden. Zijn soldaten konden dan in de schaduw
marcheren.
▬
Gedurende de afgelopen 1000 jaar voerde Spanje 67 procent
van de tijd oorlogen.
Het gemiddelde in Europa was 47 procent.
▬
Om aan salpeter te komen, dat gebruikt wordt bij de
fabricage van buskruit, moesten de soldaten van Napoleon
urineren op compost.
▬
De soldaten van Alexander de Grote mochten om
veiligheidsredenen geen baarden of lang haar dragen.
▬
Het woord sabotage is ontleend aan het Franse woord
sabot dat staat voor
klomp of werkschoen.
Tijdens de industriële revolutie aan het einde van de
negentiende eeuw saboteerden arbeiders met
hun klompen of werkschoenen de machines waaraan zij hun banen dreigden te
verliezen.
▬
Het Amerikaanse ‘OK’ is afkomstig van Old
Kinderhook, het
koosnaampje dat Martin van Buren, de achtste president van de
Verenigde Staten (1837-1841), gebruikte voor zijn geboorteplaats
Kinderhook.
▬
Het Engelse gebruik om links te rijden dateert uit de
middeleeuwen. Bonifacius VIII decreteerde in 1300 dat
pelgrimgangers op weg naar Rome links moesten houden. Dan
kon je gemakkelijker je zwaard trekken als een booswicht je
pad kruiste. |
