naar Engelse Kamp pagina

Het boek over het Engelse Kamp is verschenen.
Klik hier: Het Engelse Kamp - Groningen 1914-1918

De ontsnapping van 
John Henry Bentham (deel 1)

Op 2 april 1916 brandde de grote recreatiehal geheel uit waarschijnlijk door kortsluiting. Deze foto geeft een goed beeld van de ravage kort na de brand. In het midden de muziekkoepel die op het kampterrein was gebouwd en op de achtergrond het Sterrebos.

John Henry Bentham, die we al kennen uit een eerdere aflevering, heeft een dagboek bijgehouden over zijn ervaringen als geïnterneerde in het Engelse Kamp. Omdat hij niet van plan was om misschien wel jarenlang opgesloten te zitten, besloot hij samen met een vriend te ontsnappen. Hieronder volgt zijn spannende verhaal. 

Bentham maakte kennis met een Nederlands meisje. Op haar aandringen vroeg haar vader toestemming aan de commandant of Bentham elke dag drie uren in zijn huis mocht verblijven. Dit werd toegestaan waarbij de vader van het meisje persoonlijk garant moest staan. Het duurde maar even of Bentham stapte over op een ander geloof; hij trad toe tot de Nederlandse Hervormde Kerk zodat hij iedere zondag naar Groningen ter kerke kon gaan en daar naast zijn vriendin kon zitten. De kerkgangers werden altijd begeleid door Nederlandse wachtposten die dan buiten bleven wachten. 

In de eerste helft van het jaar 1915 waren al ongeveer 20 mannen erin geslaagd naar Engeland te ontkomen. John besloot om samen met zijn goede vriend Alex ook een poging te wagen. Een ding stond vast en dat was dat één van hen de Nederlandse taal goed moest spreken. John Bentham had via zijn vriendin al heel wat Nederlandse woorden opgepikt en hij begon ook het wachtlokaal te bezoeken en met de Nederlandse wachtposten te praten. Om aan burgerkleding te komen lieten ze uit Engeland in een aantal kleine pakjes een kostuum in onderdelen (zoals een mouw of jaspand) oversturen. Grotere pakketten, waarin complete kostuums zouden kunnen zitten, werden namelijk door de Nederlandse autoriteiten gecontroleerd en dan in beslag genomen. In de loop der tijd waren alle onderdelen binnengekomen en deze werden, onder geheimhouding, in elkaar gezet door de kleermaker in het kamp. Deze kostuums verstopten ze in hun stromatrassen. 

Geld was het volgende probleem. Ze kregen een gulden soldij per tien dagen uitgekeerd. Het verschil tussen hun eigen Engelse soldij en deze gulden werd gestort op een rekening bij de Engelse Admiraliteit. Bentham schreef een brief naar zijn Engelse bank waar men zo vriendelijk was hun agent in Den Haag opdracht te geven hem het gespaarde bedrag in Groningen te brengen. 

Op zondag 15 juni 1915 besloten ze een poging te wagen. Ze kleedden zich zorgvuldig aan met de burgerkleding onder hun marine-uniform. Toen de groep kerkgangers over de toegangsweg het Kamp uitliep, renden ze naar de uitgang en vroegen aan de wachtposten of ze nog mee mochten. Dat werd toegestaan maar toen ze eenmaal buiten de poort waren doken ze als de bliksem het Sterrebos in. Daar trokken ze hun uniform uit dat ze verstopten tussen de struiken. Ze deden een boord en strik om, zetten een burgerpet op en plukten zelfs wat bloempjes die ze in hun knoopsgat staken. Ze waren van plan van Groningen naar Assen te lopen (het station in Groningen werd bewaakt) en daar de trein te nemen naar Rotterdam. Onderweg kwamen ze nog een marechaussee te paard tegen die zich in zijn zadel omdraaide en ze aandachtig opnam maar verder niet reageerde. 

Aan het eind van de middag kwamen ze moe en hongerig in Assen aan waar ze een onderkomen voor de nacht zochten. Ze kozen een hotel dat wat achteraf lag en in zijn beste Nederlands vroeg Bentham naar een kamer en iets te eten. In de biljartzaal zag hij vier politieagenten wat niet echt bijdroeg tot hun rust. De gastheer bracht ze naar hun kamer en vroeg of ze iets wilden eten en liet ze daarna alleen. Ze waren zo nerveus dat ze meenden de eigenaar over Groningen te horen praten. Hoe dan ook, ze fristen zich op en na verloop van tijd nam de eigenaar hen mee naar beneden waar op een tafel heerlijk kalfsvlees met gebakken aardappelen en bier klaarstond. Daarna ging hij naar buiten en ze hoorden hoe hij de deur op slot draaide Het spel was dus uit! Al hun moeite en inspanningen waren voor niets geweest! Alex had de tranen in zijn ogen staan. Ze waren echter zo hongerig dat ze gingen zitten en alles opaten wat er op de tafel stond.

Volgende aflevering: 

De ontsnapping van John Bentham (deel 2)

  naar Engelse Kamp pagina