naar
poetry corner
|
|
Schilderij van Paul Nash - Ruined Country |
Ter introductie eerst het werk van een onbekende dichter:
W.E. ('Josh') Grover, Private, 8th platoon Lewis Gun Section,
2nd Battalion - Royal Sussex Regiment - BEF, France.
De Nederlandse WFA maakte kennis met Josh Grover tijdens een van haar eerste excursies naar
Ieper, tijdens de 'verbroedering' met de Engelse WFA. Samen met Captain Jameson maakte deze veteraan zijn entree in een gerenommeerd Iepers hotel-restaurant met de woorden uit Shakespeares
'Twelfth Night': 'Some are born great, some achieve greatness and some have greatness thrust upon
them'. In de vertaling van Burgersdijk/Buddingh: 'Sommigen worden groot geboren; sommigen worden groot door inspanning;aan enkelen wordt de grootheid in de schoot geworpen'.
Met het laatste bedoelde hij zichzelf, nu hij opeens in het middelpunt van de belangstelling stond. Een bescheiden man, deze
Josh, al ver in de 80. Aan de gesprekken met hem daar en later bij hem thuis beleefde ik veel genoegen: het was een alleraardigste man, eenvoudig. Wat mij bij bleef was dat hij voor zijn 75ste nooit was terug geweest naar het front, maar toen hij eenmaal in de buurt kwam van het slagveld van de
Somme, bij een plek die hem bekend voorkwam, stond hij sprakeloos, niet meer in staat een woord uit te brengen. Vanaf die tijd schreef hij gedichten en gedichtjes, waarvan hij mij enkele toezond. Een keer voegde hij een aantal kopieën van foto's van het Sambre kanaal bij een gedicht over de operatie die daar plaatsvond op 4 november 1918, precies een week voor de Wapenstilstand en de dag dat Wilfred Owen sneuvelde, ook in die omgeving.
Hieronder volgt de tekst, met hier en daar wat uitleg. De originele interpunctie is gehandhaafd. Josh Grover was de trotse bezitter van de Military
Medal. Hij overleed in het begin van de jaren 90.
|
The attack on the Sambre Canal
(A very concise version of this attack, Nov. 4th, 1918)
[beknopt]
The flickering beams of the dying embers,
The glowing tips of cigarettes,
The beating rain on helmets steel, and ground sheets glistening;
We await the morn. [morning]
For some will never see another. 'The Victims'?
'Who can tell?' Come the dawn, we attack the Sambre Canal.
In silent groups we stand and ponder [overdenken]
Can our luck hold out much longer?
Is our name on shot or shell?
Shall we live to tell the tale, how we survived?
For me the attack is number five.
At battle station we're assembling
The first grey streaks of dawn appearing,
For 'Zero' hour is fast approaching
The rain and mist are fast clearing..
In true perspective we see and dread [vrezen]
The awesome task which lies ahead,
For we know well what lies behind the tree-lined banks of the Sambre Canal.
The barrage opens, screaming shells, machine-guns chattering,
Across the open ground we're streaming,
The awful truth before our eyes
The reaper's busy with his scythe. ['the Grim Reaper'=Magere Hein] [scythe = zeis]
We reach the lock, but cannot cross, [sluis]
The bridging boards are all too short.
Again we try! The boards renewed, now replaced by a gallant few
Who gave their lives and went through hell that we might cross the Sambre Canal.
Now we're across; the strong point captured,
The crisis over, resistance ceases, the reaper sheathes his scythe.
[steekt in de schede]
It is true, this eerie silence, 'Are we still alive?' [griezelige]
The day is drawing to its close and all objectives carried.
[alle doelen bereikt]
We rest and clean the 'Lewis Gun', but had we known, [if we had known]
We wouldn't have troubled,
For a bullet meant for one of us
Was embedded in the barrel, [zat vast in de loop]
We have survived; the war is over,
And we a tale can tell
How death, the reaper, reaped his harvest
At the crossing of the Sambre Canal.
Bijzonder interessant is de manier waarop Josh, geen geletterd man, maar wiens vader veel voorlas uit de Bijbel en
Shakespeare, gebruik maakt van een verouderde dictie (helmets steel i.p.v. steel helmets; we await the morn
i.p.v. we are waiting for the morning) die hij afwisselt met gewone spreektaal
('Can our luck hold out much longer?') waardoor hij een sterk ritme opbouwt. Vlak voor dat het gedicht eindigt, als je denkt dat het leed geleden is, horen we dat een van hen getroffen wordt door een kogel die vast zat in de loop.
Twee opmerkingen over veranderingen in de taal:
'The awesome task which lies ahead' Awesome betekent nu in de taal van jongeren iets als "fantastisch" als in
'Agassi is an awesome player'.
'Over the top' (niet in de tekst, maar ons allen wel bekend) betekent tegenwoordig vaak: 'een overreactie, overdreven'.
Voorbeeld: 'The decorations were over the top'.
Fred van Woerkom
naar poetry corner
|
|