Erwin Blumenfeld (1897-1969), de
later wereldberoemd geworden modefotograaf, is in 1917 een
dan 19 jaar oude joodse dienstplichtige in het Duitse leger
in Frankrijk. Hij werd opgeleid als ambulancechauffeur en
later te werk gesteld als administrateur van Feldfreudenhaus
209, een bordeel van de Duitse leger
in de Franse stad Valenciennes. Zijn
belevenissen staan beschreven in zijn schitterende
autobiografie Durch tausendjährige Zeit (1976), in
1980 in Nederland uitgebracht onder de titel Spiegelbeeld.
 |
Zelfportret van Erwin Blumenfeld (1933)
De tekst op de foto luidt: Met hartelijke groeten
uit het gedachten concentratiekamp |
Hieronder zijn
drie hoofdstukken te lezen uit zijn boek
waarin hij op hilarische wijze zijn opleiding als soldaat,
zijn ervaringen als ambulancechauffeur aan de
Chemin-des-Dames en zijn belevenissen als administrateur in het
deprimerende bordeel beschrijft:
 Een
Heldenleven
Lijkenkoetsier
Veldbordeel
209 /
Feldfreudenhaus 209
In 1918 deserteerde Blumenfeld uit
het Duitse leger en kwam in Amsterdam terecht.
In de jaren twintig dreef hij een
lederwarenwinkel in de Amsterdamse Kalverstraat,
wat een zakelijke mislukking werd. In die periode begon
Erwin Blumenfeld te fotograferen. Hij
vroeg een aantal van zijn vrouwelijke
klanten voor hem te poseren en maakte
schitterende portretten en fotostudies, waarbij hij voor die
tijd ongebruikelijke technieken hanteerde.
In ‘Spiegelbeeld’ staat ook beschreven hoe hij op 29
augustus 1929 in Zandvoort door de marechaussee gearresteerd
werd omdat hij het bovendeel van zijn badpak naar beneden
had getrokken. Hoewel hij - als joodse Duitser - met een
Nederlandse getrouwd was, kwam hij hierna
niet meer in aanmerking voor het Nederlanderschap – hij had een strafblad.
|
 |
|
Krankzinnig genoeg is er een foto bewaard gebleven
van
de arrestatie van Erwin Blumenfeld in Zandvoort.
|
In 1936 verhuisde hij naar Parijs waar hij werkte
als
beroepsfotograaf. Hij kreeg daar zijn eerste
publicaties van portretten en reclamefoto's.
Bij het uitbreken van de Tweede
Wereldoorlog werd Blumenfeld in Frankrijk
geïnterneerd. Hij komt uiteindelijk terecht in het beruchte
concentratiekamp Le Vernet d'Ariège, dat stamde uit de
Eerste Wereldoorlog toen het een krijgsgevangenenkamp was.
Blumenfeld
weet echter nog juist voordat hij op de trein naar Duitsland
wordt gezet, via Marseille naar Amerika
te vluchten.
 |
|
Erwin Blumenfeld - titel: New York 1942 |
In New York
begon zijn loopbaan als modefotograaf voor Life, Harper ’s Bazaar en Vogue.
Hij
groeide in de jaren vijftig uit tot een van de meest
succesvolle (mode)fotografen van de wereld. In
de zestiger jaren keerde Blumenfeld terug naar Europa waar
hij twee weken na het voltooien van zijn autobiografie
overleed.
|
