naar homepage  

 
Kanonnen, springladingen en granaten
De ontwikkeling van de vuurkracht van de artillerie in de periode voorafgaand aan de Eerste Wereldoorlog

door René Litan 

Tengevolge van de enorme ontwikkelingen in wetenschap en techniek veranderde in de tweede helft van de negentiende eeuw de gebruikswaarde van de artillerie in relatief korte tijd zeer sterk. Om daarvan een goed beeld te krijgen is het nodig dieper in te gaan op drie belangrijke elementen die een rol spelen bij de evolutie van het 'moderne' geschut, namelijk: 

   1. de verbeteringen van de kwaliteit van de kanonnen
   2. de uitvinding van nieuwe springstoffen en de toepassing daarvan
   3. de innovaties in de samenstelling en de opbouw van granaten

Afbeelding met Nederlandse kanonniers (Gele Rijders) aan het begin van de 19e eeuw

In de navolgende hoofdstukken wordt achtereen volgend behandeld: 

De ontwikkeling van het kanon in de 19e eeuw

Springstoffen: vroeger en nu
- Het klassieke buskruit
- Rookzwak buskruit
- Hoogexplosieve springstoffen
- Mengsels van springstoffen


De ontwikkeling van de moderne granaten
- Voortdrijvende ladingen
- Springladingen 
- Vormgeving van de granaten
- Toepassing van initiaalspringstoffen en explosietrein


De beschietingen van het Fort La Malmaison

Naschrift
- Eugène Turpin, de uitvinder van mélinite en enkele gevolgen van zijn uitvinding
- Jules Verne - Face au Drapeau
- La Mélinite - Het Explosief of De Explosieve?
- De explosie in Halifax op 6 december 1917

 Belangrijke historische feiten bij de ontwikkeling van vuurkracht en vuurwapens
1200  Ontwikkeling van vuurwerk in het Midden-Oosten
1267  Roger Bacon maakt melding van buskruit in zijn Opus Majus
1280 Het eerste geschrift over het gebruik van buskruit in Europa is afkomstig
van Albertus Magnus 
1325 Er verschijnen beschrijvingen en tekeningen van geweren
1346 Hand vuurwapens worden op het slagveld gebruikt tijdens de regering van Edward III in de slag van Cressy
1498 Het frezen van rechte groeven in de loop wordt ontwikkeld
1540 Vuurwapens met groeven worden gemaakt
1742 Glauber noemt in zijn werk het bestaan van picrinezuur
1800 Het eerste Baker geweer met trekken en velden wordt gemaakt
Edward Howard ontwikkelt een bereidingsmethode voor kwikfulminaat
1805 Dominee Forsythe begint met de ontwikkeling van het slaghoedje
1830 Forsythe introduceert het volledig ontwikkelde slaghoedje 
1841 De synthese (bereidingsmethode) van picrinezuur uitgaande van fenol als grondstof wordt gevonden
1845 Schönbein en Böttger ontdekken het schietkatoen
Sobrero vindt het nitro-glycerine uit
1858  Het Bessemer peer proces wordt uitgevonden
1860 Het zwarte buskruit wordt op grote schaal vervangen door schietkatoen
1861 Achterladers komen algemeen in gebruik
1867 Alfred Nobel vindt het nitroglycerine nitrocellulose kruit uit en noemt dit mengsel Ballistite - Alfred Nobel vindt ook het dynamiet uit
1873  Picrinezuur blijkt hoog-explosief te zijn
1877 Bolvormige kanonskogels worden langzamerhand vervangen door de cilindro-ogivale gietijzeren granaat
1880 Brisantgranaten worden voorzien van schokbuizen en tijdbuizen
1884  Paul Vieille behandelt nitrocellulose zodanig dat hij een rookzwak buskruit verkrijgt: het Poudre B Eugène Turpin vindt het mélinite uit
1886  Poudre B wordt in het nieuwe Franse LeBel-geweer gebruikt
De Franse minister van Defensie, generaal Boulanger, tekent de opdracht voor de beschieting van het Fort La Malmaison
1887 Abel en Dewar stabiliseren een mengsel van schietkatoen en nitroglycerine met een minerale gelei en noemden dit nieuwe buskruit Cordite
De verlengde stalen granaat komt steeds meer in gebruik
1888 Alfred Nobel ontwikkelt een rookzwak buskruit dat hij Ballistiet noemt
Onder de wetten van 26 juni en van 30 december 1888 begint in Frankrijk de renovatie en de bouw van een geheel nieuw type forten
1889 Eugène Turpin schrijft zijn boek 'Comment on a vendu la mélinite'
Hij wordt echter voor de rechtbank gedaagd en veroordeeld 
1897 Jules Verne schrijft zijn boek 'Face au Drapeau' 
(Voor de vaderlandse vlag - De gevaarlijke uitvinding)
1891 E. Haussermann ontdekt het trinitrotolueen (trotyl)
1901 Eugène Turpin wordt gerehabiliteerd
1908 Herhaling van de schietproeven op het fort Saint-Antoine in Pontarlier (Jura)
1917 Explosie in de haven van Halifax, Nova Scotia, Canada op 6 december 
 

  naar homepage


eXTReMe Tracker