Koningin Elisabeth in het hospitaal Reportage van oorlogscorrespondent Izak Samson

11 Maart 1915. Op den 28en Mei [1915] stapte ik uit Oostkerken den weg langs het IJzer-kanaal naar Ieper op. Daar het weer bijzonder mooi was, meende ik dat een wandeling van een 10 à 15 kilometer mij niet zou schaden. Ik had slechts weinig bagage te dragen en verkoos ook daarom te voet te gaan, wijl men dan meer en beter de omgeving ziet en meer gelegenheid heeft met allerlei lieden onderweg te praten. Ik had reeds een vijftal kilometers afgelegd toen ik langs een plaatsje achter het front kwam, waar een complex van tenten was ingericht tot hospitaal. Nieuwsgierig als een journalist nu eenmaal is, kwam ik dichterbij, en daardoor in aanraking met den commandeerenden officier, die mij natuurlijk onmiddellijk vroeg naar mijn pas. Na inzage van mijn papieren, vroeg mij de officier, wat ik begeerde. Ik zeide toen dat ik gaarne eens een kijkje in het hospitaal zou nemen. O-no! Dat zou op 't moment moeilijk gaan, want... ‘de Koningin was er’. Men begrijpt, dat was voor mij een reden te meer om er heen te willen. Ik vroeg, mij bij den leider van het hospitaal te willen brengen. Dat gebeurde en na een brief te hebben getoond, die heel dicht uit de omgeving der Koning afkomstig was, werd er geen bezwaar tegen gemaakt, dat ik op een kleinen afstand den rondgang der Koningin in het hospitaal zou volgen. Zoo was ik dan in de gelegenheid haar gade te slaan, wier beeltenis in alle hoeken der wereld verspreid is. Hoe lieftallig die beeltenis ook op de prenten en foto's wordt weergegeven, die afbeeldingen halen niet bij het origineel. Het kleine smalle gezichtje met de opeen geklemde lippen, dat op de foto's voorkomt, is niet verhelderd door den zachten glimlach, dien ik zag toen zij hier troost en opbeuring kwam brengen. Als een weldoende fee ging zij rond, overal haar onzichtbare, toch zoo weldadige gaven uitdeelend. In het verpleegsterskostuum met de kleine kap lijkt het lieve smalle gezicht op dat eener non, die alle wereldsche genoegens voor zich heeft afgezworen, en slechts één begeerte heeft, n.l. anderen wel te doen. Zoo schreed zij van het eene bed naar het andere. Lijders, die de meest pijnlijke wonden hadden leefden op, wanneer de Koningin hen toesprak. Een vriendelijke blik uit haar zachtstralende oogen wekte hen op uit hun halve verdooving, en deed hen woorden vinden om haar vragen te beantwoorden. Zoo nu en dan, wanneer de Koningin bij jongelingen kwam van 18 en 19 jaar, streek zij soms liefkozend over 't hoofd of de hand van den lijder, en dan verhelderde een glimlach hun gelaat. Men verzekerde mij dat de Koningin zoo bijna dag aan dag rondgaat om hen die streden voor hun land te troosten en te helpen. Zelfs schroomt zij niet zelf het verpleegsterswerk over te nemen als het noodig is. 't Deed mij goed zoo de vrouw in die Koningin terug te vinden, zooals ik meermalen in den Koning van België den man, den sterken flinken man zag.

▬ Personalia Izak Samson (1872-1928) Een van de Nederlandse verslaggevers die indertijd voor verschillende bladen vanaf het front als ooggetuige verslag gedaan van de gruwelen van de oorlog was Izak Samson. Hij was in de loop van zijn leven behalve als journalist, ook werkzaam als diamantbewerker, vertegenwoordiger in alcoholvrij bier en boekhandelaar. Izak Samson was een overtuigd socialist en anti-militairist en schreef voor Het Volk, het Algemeen Handelsblad en Het Nieuws van den Dag. De op deze website gepubliceerde stukken van Samson zijn afkomstig uit Brieven, indrukken en beschouwingen door een neutraal journalist aan het Westfront der Geallieerden gedurende de jaren 1914, 1915, 1916, 1917 (Amsterdam 1917).