naar Engelse Kamp pagina

Het boek over het Engelse Kamp is verschenen:
Klik hier: Het Engelse Kamp - Groningen 1914-1918


Geïnterneerden speelden 
voetbal op hoog niveau


Het Engelse Kamp in Groningen 1914 -1918 (deel 7)

Dit is het zevende deel uit de serie over de geschiedenis van het Engelse Kamp in Groningen waar tijdens de Eerste Wereldoorlog 1500 Engelse militairen waren geïnterneerd. 

klik op de foto voor een vergroting
 Het Collingwood kampioenselftal van de Engelse Kamp competitie 1915/1916. In het midden op de achterste rij in de witte trui staat Arnold Birch de latere keeper van Sheffield Wednesday. 

In het Engelse Kamp was tijd genoeg voor ontspanning en omdat de Engelsen grote liefhebbers waren van sportbeoefening werden er vele sportverenigingen opgericht. De belangrijkste hiervan waren de Athletic Club, de Association Football Club, de Tennis Club, de Rugby Club en de Cricket Club. Er waren ook Engelse atleten aangesloten bij Groningse clubs. Regelmatig werden sportwedstrijden georganiseerd op het sportterrein van het Engelse Kamp waarbij het Groninger publiek vaak massaal aanwezig was. Ook deden de Engelsen mee aan wedstrijden van diverse clubs in den lande. Een willekeurig voorbeeld uit het Camp Magazine: in Uithuizen heeft de hardloper H. Pritchard op 11 juli 1917 de 100 meter gewonnen in 11,2 seconden terwijl hij drie dagen eerder op 8 juli in Rotterdam een eerste plaats had in dezelfde tijd. In 1915 liep de beroemde Groningse 'hardloper Huizinga' tegen de Engelse atleten die inmiddels al een reputatie hadden opgebouwd. Zo achter de slagerskar vandaan won hij bij de druk bezochte Pinksterwedstrijd van kop af de twee mijl en bovendien ook nog even de acht mijl met grote voorsprong. 

Voetbal was veruit de populairste sport in het Engelse Kamp. De drie bataljons formeerden dan ook binnen de kortste tijd hun eigen voetbalteams: Collingwood, Hawke en Benbow. Het Groningse Forward was de Engelsen behulpzaam door ze al vanaf het begin te laten trainen op haar terrein, dat gelegen was vlakbij het interneringskamp op Groenestein in Helpman. Al op 1 november 1914 speelde Forward een 'liefdadige' wedstrijd tegen de Engelsen. Forward werd versterkt met drie Veendam spelers, omdat veel Forward spelers afwezig waren door de mobilisatie en het team daardoor teveel verzwakt was. Er waren meer dan 3.000 toeschouwers (een ongehoord aantal) en de opbrengst aan entreegelden was 240 gulden. De Engelsen waren goed en wonnen royaal met 7-2. 

Ook met Be Quick werden besprekingen gevoerd over 'friendly games' die later dan ook veelvuldig werden gehouden. Be Quick nodigde de Engelsen uit, bij wijze van afleiding, aanwezig te zijn bij de thuiswedstrijden. Eerst rezen er praktische bezwaren die samenhingen met de bewaking van de geïnterneerden, maar later kwamen soms meer dan 1.000 Engelsen kijken bij de wedstrijden. Ook de Nederlandse officieren, belast met de interneringsdiensten, werden vaak geïnviteerd. 

Eind 1914 werd de Royal Naval Brigade Football Club Association opgericht. De Engelsen mochten van de Nederlandsche Voetbal Bond niet meedoen aan de reguliere competities. Ze organiseerden daarom een onderlinge competitie op hun eigen voetbalveld, dat gelegen was binnen het kampterrein. Wel was het ze toegestaan mee te doen aan de Groninger Dagbladbeker en de Legpenning van de Groninger Voetbal Bond. Ook trad het sterke Brigadeteam regelmatig, als vertegenwoordigend team van het Engelse Kamp, in de openbaarheid bij toernooien en vriendschappelijke wedstrijden. Het Brigadeteam heeft op 3 november 1916 zelfs tegen Ajax gevoetbald. Het was een keiharde wedstrijd die in 1-1 eindigde. Hoe goed sommige Engelse spelers waren blijkt uit het voorbeeld van Arnold Birch, de keeper van Brigadeteam. Direct na de oorlog werd hij profkeeper bij Sheffield Wednesday. Soms was het trouwens armoe troef bij de voetballers in het Engelse Kamp: door geldgebrek kon men nauwelijks nieuw materiaal aanschaffen. In september 1917 ontving de Association Football Club 60 paar voetbalschoenen van de bekende Engelse fabriek Manfield & Co. Zowel de voetbalclub als de rugbyclub waren daar erg blij mee. 

De voetbalelftallen uit het Engelse Kamp lieten een zeer goede indruk achter. Mede door hun invloed werd vooral het Groningse voetbal op een hoger plan gebracht en kon Be Quick, zo wordt door deskundigen verondersteld, in 1920 kampioen van Nederland worden onder leiding van trainer/coach Harry Waites. Deze was tijdens de oorlog geïnterneerd in het Engelse Kamp en later uit Engeland teruggehaald om Be Quick kampioen te maken. Harry Waites was blijkbaar een goede trainer; hij maakte in 1924 ook Feijenoord kampioen van Nederland. 

Met dank aan Gerard Helsma, voetbalhistoricus te Groningen, schrijver van het boekje: 'Football in Timbertown'.

Volgende aflevering: 

Geïnterneerden tijdens ziekteverlof gevangen genomen

  naar Engelse Kamp pagina