In de media ontspon zich nog een discussie of de laatste veteraan uit de Eerste Wereldoorlog een staatsbegrafenis zou moeten krijgen. Dit in navolging van Australië. Er leven nog drie veteranen, dus is er nog wat tijd om deze beslissing te nemen, maar men moest wel snel zijn. Loydd Clemett, John Babcock en Dwight Wilson zijn de kandidaten. De laatste is 105 jaar en de andere twee zijn 106. John Babcock is Amerikaan geworden en beschouwt zich niet als een veteraan omdat hij niet gevochten heeft.

Op 21 november heeft het parlement een motie aangenomen waarin de staatsbegrafenis een feit is geworden. Meer dan 100.000 Canadezen hadden hiervoor een petitie ondertekend. Het wordt dus spannend wie de twijfelachtige eer heeft. Voor de rest stonden de bijlagen van de kranten elke dag wel vol met verhalen over de verschillende oorlogen waar Canada aan had deelgenomen.

Victorie Square
Victorie Square is in 2002 geheel gerenoveerd en is nu weer een representatieve plaats voor herdenkingen. De plek is zeer verbonden met de Eerste Wereldoorlog. In 1913 stond hier namelijk de oude rechtbank die in dat jaar werd gesloopt. Alleen de onderste treden van de monumentale trap waren nog aanwezig. Voor deze treden werden in augustus 1914 de tafels geplaatst waar jonge mannen zich als vrijwilliger konden aanmelden voor de strijd. Het plein werd in die tijd ook gebruikt voor ontvangsten van de Britse Koninklijke familie. Een gepaste plaats voor een belangrijk monument dus.

In de oostelijke hoek staat sinds april 1924 een 15 meter hoge granieten Cenotaph. Ook dit monument is driehoekig. Op de zijden staan de volgende teksten:
‘Their name liveth for evermore’ en binnen een krans: 
‘In memory to those who gave their lives in service for our country’
‘1914-1918’, ‘Is it nothing to you.’ ‘All ye that pass by.’

Bijzonder zijn de lantaarnpalen rond het monument. De reflectoren zijn in de vorm van Tin Hats, de karakteristieke Britse helmen. De stand van de helm varieert. Licht voorover gebogen rondom het monument en ‘At ease’ in de rest van het park.

Herdenking Wapenstilstand
De herdenking begon formeel om 10:30 uur, maar vanaf 10:00 uur bracht een jongerenkoor stemmige liederen ten gehore, waaronder een gezongen versie van ‘In Flanders Fields’.

Het publiek kreeg een keurig gedrukt programma uitgereikt waarin het programma en alle teksten van de gezongen liederen stonden. Daarnaast een overzicht van de deelnemers aan de parade. Hieronder uiteraard veel veteranen, maar ook veel actieve militairen van verschillende onderdelen zoals de Seaforths Highlanders, 15th Field Artillery en de RCMP (in hun welbekende rode uniformjas).

De opgestelde erewachten bestonden voornamelijk uit jonge rekruten en cadetten (van de HMCS Discovery). Deze waren vrijwel allemaal van Chinese afkomst. Een duidelijk teken dat dit deel van Canada bevolkt wordt door veel Aziaten. In de volksmond wordt Vancouver daarom ook wel Hongcouver genoemd. De werkelijke reden is dat Chinezen in vroeger tijden stemrecht kregen als zij in dienst gingen. De generaties daarop zijn die traditie kennelijk trouw gebleven. Naast deze militairen waren zeker een paar duizend belangstellende burgers aanwezig waaronder ook een aantal zwervers, die bij dit plein ‘wonen’.

Vlak voordat de officiële herdenking begon, marcheerden de veteranen, onder luid applaus, trots het plein op. Het was een pluriform geheel: Italiaanse Jagers, Polen, Schotten, Fransen, Vietnamezen, Oekraïners en ook een delegatie van Vrijmetselaars. Een duidelijk teken van de multiculturele samenleving die Canada is.

Een enkele veteraan paste zelfs nog in z’n oude uniform. Bijzonder was nog de delegatie Chinezen. Zij hebben sinds een paar jaar een eigen monument in het nabij gelegen Chinatown. Later op de dag hielden ze daar een aparte herdenking.

Het officiële programma werd geopend met het lied O, Canada, een citaat van Kipling gevolgd door Land of Hope and Glory. Het herdenkingsgebed werd afgesloten met Abide with Me. De twee minuten stilte werden aangekondigd door The Last Post.

Vervolgens klonken in de verte 21 saluutschoten van het 15e regiment Veldartillerie. Zo’n grote stad en dan toch die stilte om de saluutschoten te kunnen horen. Dàt was zeer indrukwekkend.

Er volgde nog een Flypast van een lokaal squadron en na het Reveille werden de nodige gedichten voorgedragen en werden de kransen gelegd. Tot slot God Save The Queen.

Als dan zo’n ceremonie is afgelopen, is het fantastisch om te zien hoe alle manschappen in strakke regie het plein weer verlaten. De stembanden van de commandanten hadden het zwaar.

Stil en diep onder de indruk verlieten wij het plein om ons dan toch maar over te geven aan het toeristische Vancouver. We zijn eerst een kop koffie gaan drinken en mijn collega’s bleken toch wel behoefte te hebben aan enige nazorg. De herdenking bleek enorm tot de verbeelding te spreken. Ze hadden geen notie van het belang van zo’n herdenking en welke impact o.a. de Eerste Wereldoorlog op een samenleving had.

Ze vroegen zich af waarom wij in Nederland toch steeds weer een discussie hebben of we de 4 mei herdenking nog wel moeten handhaven. We hebben de hele dag nog rustig verder kunnen praten en ik heb de nodige verhalen over de Eerste Wereldoorlog kunnen vertellen. Het ziet er naar uit dat ik op 11 november 2007 een paar collega’s mag begeleiden naar Ieper. De eerste heeft zich al aangemeld.

Tot slot een gedicht uit het programma dat ik u niet wil onthouden: